Sa gayon, sila'y di magkakaroon ng karapatang makapangyari sa anupamang pamalakad ng nasabing akademya. Kaya lang sinansala ni Kapitan Tiyago ang kanilang pagtatanan sa tulong ng mga sibil. Narito ang ama ng tahanan na si Kapitan Toringgoy, ang totoong ngalan ay Domingo, ay kanyang asawang si Kapitana Loleng, ang kanilang mga anak na dalaga na sina Tinay, Sensia at Binday. Mga Santo sa Prusisyon: Matusalem Gaspar, Baltazar, Melchor San Jose Birheng nakasuot ng Divina Pastora Kabanata 6: Basilio Madilim ang gabi at si Basilio ay patuloy na naglalakad tungo sa kadiliman, makalipas ang kalahating oras sumapit siya sa isang batis kung saan may nakatindig na tila punso sa kabilang pampang nito at isang maitim at walang hugis na bunton na mistulang isang bundok sa kadiliman. . Nang dumating si Simoun ay sinigil niya si Quiroga sa kanyang utang na nagkakahalaga ng siyam na libong piso. Malalasing pa daw sana nila si Basilio at baka sakaling mapaamin ang lihim tungkol sa nawawalang bata at sa isang mongha.
Ayon kay Simoun, ang mga maggagawa naman sa Ehipto at Romana ay hindi naghihimagsik. Ngunit ang ilan ay sang-ayon naman daw katulad ng mga opisyal ng hukbo at pandigmang-dagat, ayudante ng Heneral, mga kawani at matataas na tao, mga taong nakadalaw na sa Paris, mga lalaking wala pang katipan at yaong mga nagsasabing sila ay bihasa sa salitang Pranses. Naging Arsobispo sa Maynila ang lalaki. Ipinagdasal niya ang kaluluwa ng kanyang ina at inalala ang mga pangyayari labing-tatlong taon na ang nakararaan. Naglaglag ng kohe at ang dating lupa ay nagingdagat.
Sa kan … ilang pag-uusap, lumilitaw na si Kapitan Pablo raw ang sumalakay. Hindi interesado si Simoun sa gustong ipakita nitong magagandang bahay sa gilid ng ilog. Sumunod na pinag-usapan ay ang paaralan sa Tiyani. Si Basilio ang inatasan niyang mamuno sa pamimigay ng mga baril sa mga tao. Sa kasamaang palad ay hindi naghimala ang Mahal na Birhen kaya inaliw na lamang niya ang sarili at inayos ang damit na dadalhin pagtungo sa tahanan ni Hermana Penchang. Malubha umano ang prayle at dalawang utusan nito. Lagda daw iyon ni Ibarra kaya napahilig siya sa sandigan ng silya saka nanlambot sa takot.
Aralin 29 Nalagpasan Nina Maria Blanca at Don Juan ang paghabol ni HaringSalermo pagkat iba't ibang paraan ang ginamit ng prinsesa upangHindi sila abutan: naghulog ng sabon sa lupa at biglang natabunanng bula ang bundok. History ni Basilio: Nilisan niya ang lugar na ito at nagtungong Maynila upang magpaalipin sa mga mayayaman upang sabay nito ay makapag-aral. Kinakailangang gumawa na lamang siya ng ibang paraan na ikagagaling ng kanyang mga kababayan. Paliwanag niya, dukha daw ang lalawigang nabanggit niya dahil ang mga pari sa simbahan ay Pilipino. Hindi natinag si Pari Salvi, sa halip ay nagkuwento ito ng tungkol sa isang Intsik na nailigtas sa buwaya nang dasalan niya ito at naging bato.
Simoun was cornered by the soldiers, but he escaped. Nalaman din niyang nagpaupang utusan si Juli, ang kanyang lupa ay pagmamay-ari na ng iba, at napipi ang amang si Tandang Selo. Dagdag pa ni Simoun, mabuti raw kung ayaw silang turuan ng mga Kastila ng kanilang wika. In the novel, Ibarra a. Hindi naman siya nagkamali at napansin nga siya ng kanyang guro. Kabanata 21: Mga Ayos-Maynila Sa kabanatang ito, makikita ang hitsura ng Maynila kapag mayroong mga dumarayong dayuhang palabas. Mabuti ang iyong mga paskil ngunit higit na mabisang pantawag ng Tao ang pastoral o pagbabawal ng mga pari.
Ang lugar na tinatawag na palko na may pulang kurtina ay uupuan ng Kapitan Heneral. Nang matapos ang putukan, tinignan nila ang mga tulisang nagkamatay din at doon ay nakita ni Carolino ang isang mukhang hindi nya maaring kalimutan, at iyon ay walang iba kundi ang kanyang Lolo Selo. Nagpatuloy ang pagtatalo ng dalawa. Siya raw ay anak ng isang tanyag na angkang Kastila ngunit nabubuhay na tila isang pulubi. Ngunit sinumbatan ni Camarroncocido si Tiyo Kiko at sinabing ang kikitain sa buong palabas ay mapupunta sa mga pari. Dagdag pa ni Juanito, tanga raw si Basilio sa pagkakaroon ng katipang tulad ni Juli dahil susuko rin daw si Juli kay Padre Camorra.
Nakilala niya roon ang Kapitan Heneral na noon ay Kumandante pa lamang. Ipatatapon daw ito sa Carolinas. Kapapasok pa lamang ni Maria Clara noon sa kumbento at pauwi na sana nang madaanan nila si Basilio. Naghanda rin ng masasarap na pagkain ang bawat tahanan at hinahatak ang mga tao upang tikman ang mga ito. Dala ang kapirasong baro na bigay ngmatandang sugatan ay muling naglakbay. Nawalan siya ng pag-asa at ilang ulit siyang natuksong magpasagasa na lang sa mga karwaheng dumadaan.
Napag-usapan na natututo ng magreklamo ang mga Pilipino sa mga sinisingil ng simbahan. Nakita ni ari Damaso na napakunot - noo ang alperes sa kanyang tinuran. Tinanong ng Kapitan Heneral sa Mataas na Empleado kung kelan ang alis ng huling koreo sa araw na yun, at napayuko na lang ang Mataas na Empleado. Nag-anyaya si Simoun na uminom ng serbesa. Matapang siya sa pagpapahayag ng kanyang pinaniniwalaan kaninuman. It is already night when Padre Florentino, wiping the sweat from his wrinkled brow, rises and begins to meditate.
Dinala ni Kabesang Tales sa korte upang maayos ang problema. Ipinasabi lamang na huwag galawin ang anuman sa kinalalagyan. Ayaw daw niyang magdaan sa mga bundok na malimatik. Si Simoun naman ay nagsabi na ang nagtulak sa kanya upang ipagtuloy ang kanyang mga balak ay ang mga mabait na hindi makapagdesisyon ng maigi at ayaw ng gulo. Hindi mawala sa kanyang isip ang sinapit ng katipan. Pipito ang doon ay nakaupo.
Pinuntahan ni Tata Selo ang kumbento at hinahanap si Juli ngunit hind siya pinapasok at sa halip ay pinagtabuyan pa. But before he dies he signs a will; unknown to him, it was forged by Father Irene. Ang grupo naman ng mga prayle ay pinag-uusapan ang tungkol sa ulong nagsasalita sa may perya sa Quiapo na pinamamahalaan ni Mr. Sang-ayon siya sa adhikain ng mga makabagong mag-aaral sa pag-aaral ng wikang Kastila. Abala ito, kaya ninais niyang huwag ng gambalain ang matanda. Siya ay pinupuri kahit kulang sa kaalaman sa mga tungkuling kanyang hinahawakan dahil si Don Custodio ay masipag. Kung ang puno ay itinanim niya ito ng malaki ay hindi mabubuhay sapagkat ibubuwal ng hangin.